KPI - ҮРÐШИГ ТООЦОХ Ò®ÐДСÐРҮЗҮҮЛÐЛТҮҮД
Сүүлийн үед үр ашгийг тооцоолох ÑÑдÑв (performance measurement) их ач холбогдолтой болж байгаа.
KPI (үр ашиг тооцох үндÑÑн үзүүлÑлтүүд) нь компанид өөрийн ажлаа дүгнÑÑ…Ñд Ñ‚ÑƒÑ Ð´Ñм Ð±Ð¾Ð»Ð¾Ñ…Ð¾Ð¾Ñ Ð³Ð°Ð´Ð½Ð° Ó©Ñ€Ñөлдөгчид, бÑлтгÑн нийлүүлÑгчид болон үйлчлүүлÑгчдийн үйл ажиллагааны адил төÑÑ‚Ñй үр дүнг харьцуулах боломж олгодог.
KPI-н филоÑофи маш Ñнгийн. "Ð¥ÑÑ€Ñв та Ñмар нÑгÑн юмыг удирдахыг оролдож байвал ÑхлÑÑд түүнийгÑÑ Ñ…Ñмжих чадвартай байх Ñ‘Ñтой. Ð¥Ñмжиж чадаагүй үед Ñ…Ñн ч түүнийг анхаардаггүй". ЖишÑÑлбÑл: компанийн үйл ажиллагаанд бÑлтгÑл үе маш чухал гÑдгийг Ñ…Ñн хүнгүй л мÑддÑг. Бараа бүтÑÑгдÑхүүн борлуулах, үйлчилгÑÑний бÑлтгÑл үе зÑÑ€Ñг нь маш их хүч чармайлт, нөөц шаарддаг. ИхÑнх тохиолдолд “үйлчлүүлÑгчийг бÑлтгÑÑ…Ñд†зарцуулÑан цаг хугацаа, нөөц нь ÑцÑийн үр дүнгÑÑÑÑÑ Ñ…Ð°Ð¼Ð°Ð°Ð³Ò¯Ð¹ илүү алдагдалтай гарÑан байдаг. ГÑÑ€ÑÑ Ñ…ÑлÑлцÑÑÑ€ хийгдÑÑний дараахь өгөөж нь бÑлтгÑл ажлын зардлыг нөхөж чаддаггүй. ИрÑÑдүйд Ñ…ÑÑ€ÑгтÑй үйлчлүүлÑгч байж, үр ашгаа нөхөж магадгүй гÑÑÑн тооцоолол л байдаг. БÑлтгÑл үед зарцуулагдÑан цаг хугацаа, нөөц нь Ñмар Ñ…ÑмжÑÑний үр ашиг өгөхийг Ñ…ÑрхÑн тооцоолох вÑ?
KPI-ийн өдөр тутмын нөхцөл байдлыг Ñтратегийн ирÑÑдүйн төлөвтÑй холбож өгдөг. ЖишÑÑлбÑл, тухайн гÑÑ€ÑÑ Ñ…ÑлÑлцÑÑÑ€ÑÑÑ Ð³Ð°Ñ€Ð°Ñ… бага Ð°ÑˆÐ³Ð°Ð°Ñ Ð¾Ð¹Ñ€Ñ‹Ð½ Ñ…ÑдхÑн Ñардаа үзүүлÑÑ… Ñдийн заÑгийн үр ашгийг олж харах боломж олгодог.
KPI ÑиÑтемд ашиглагдах үзүүлÑлтүүд нь тухайн үнÑлгÑÑнд оролцож буй бүх ажилтнуудад ойлгомжтой байх Ñ‘Ñтой. ИхÑнхдÑÑ Ñ‚ÑƒÑ…Ð°Ð¹Ð½ гÑÑ€ÑÑ Ñ…ÑлÑлцÑÑÑ€, ÑÑвÑл төÑөлд оролцож байгаа ажилтнууд өөрийнхөө нÑгж Ñ…ÑÑгүүдийн ажилд л анхаарч, ажиллагааны үр ашгийг өөрийнхөөрөө ойлгож, тухайн гÑÑ€ÑÑ Ñ…ÑлÑлцÑÑÑ€, төÑөл тухайн компанийн ÑцÑийн зорилгод Ñмар байр Ñуурь ÑзлÑхийг ерөөÑÓ©Ó© ойлгоддоггүй байна. Зарим нÑг нь баримт бичгийг цаг тухайд нь бÑлтгÑÑ…Ñд анхаарч, нөгөө Ñ…ÑÑÑг нь гÑÑ€ÑÑ Ñ…ÑлÑлцÑÑÑ€ байгуулахад төвлөрч, харин үлдÑÑн нь зардал бууруулах арга замыг боловÑруулж байдаг. KPI нь үйл ажиллагааны талаархи ойлголтыг нÑгтгÑж өгдөг (жишÑÑлбÑл, төÑөл боловÑруулахад), ажилтнууд болон нÑгж Ñ…ÑÑгүүдийн үйл ажиллагааг нÑг зүгт чиглүүлÑÑ…Ñд Ñ‚ÑƒÑ Ð´Ñм болдог. Бүгд нÑг зорилгод чиглÑÑÑн үйл ажиллагаа Ñвуулж ÑхлÑÑ…Ñд нийт үйл Ñвц дахь зүг чигÑÑ Ð¾Ð»Ð¶, оролцогч бүр бие биенийхÑÑ Ò¯Ð¹Ð» ажиллагааг ойлгож ÑÑ…ÑлдÑг. KPI байхгүй бол компанийн ажил зогÑонги байдалд ордог, учир нь ажилтнууд ихÑнх цаг зав, хүч чармайлтаа албан Ð±ÑƒÑ Ñ‚Ò¯Ð²ÑˆÐ¸Ð½Ð´ нийтÑÑÑ€ÑÑ Ð½ÑгÑн ойлголтонд хүрÑÑ…Ñд, мөн хаашаа хөдлөх Ñ‘Ñтойгоо ойлгоход зарцуулдаг.
Үр ашгийг тооцох аргачлалын хамгийн Ñхний бөгөөд хамгийн ач холбогдол бүхий нөхцөл бол компанийн удирдлага KPI үнÑлгÑÑг хийх шаардлагатайг ухамÑарлах Ñвдал юм. Хоёр дахь нөхцөл бол маш Ñайн хөгжÑөн мÑдÑÑллийн ÑиÑтемтÑй байх Ñ‘Ñтой. ÐÐ½Ñ Ò¯Ð½Ð´ÑÑн дÑÑÑ€ KPI-г ашиглахад Ñ‚ÑƒÑ Ð´Ñм үзүүлÑÑ… дүн шинжилгÑÑний ÑиÑтемийг нÑвтрүүлÑÑ… боломжтой болно.
ҮзүүлÑлтүүдийг тодорхойлоод, тооцооллын аргачлал боловÑруулаад, мÑдÑÑллийн бааз Ò¯Ò¯ÑгÑÑд, бүртгÑлийн мÑдÑÑллийн ÑиÑтемийг нÑвтрүүлж дууÑÑаны дараа үр ашгийг тооцоолох ÑиÑтемийг Ð±Ð¸Ð·Ð½ÐµÑ Ò¯Ð¹Ð» Ñвцад Ñуулгаж өгөх Ñ‘Ñтой. ИнгÑхгүй бол ÑнÑÑ…Ò¯Ò¯ ÑиÑтем нь Ñмар ч Ñ…ÑÑ€ÑгцÑÑгүй тоглоом болж хувирч, компанид Ñуурьшиж чадахгүй үлддÑг. СиÑтемийг нÑвтрүүлÑÑ…Ñд Ñмар нÑгÑн загвар байхгүй учир ÑхлÑÑд туршилтын төÑөл боловÑруулаад дараа нь түүнийгÑÑ Ñайжруулдаг.
БизнеÑийн үр ашиг болон дотоод зохион байгуулалтандаа анхаарал тавьдаг ихÑнх компаниудад KPI аргачлалыг нÑвтрүүлÑÑ… Ñвдал бол зөвхөн цаг хугацааны аÑуудал байдаг.